Mijn zus Tamar maakte het wijklied van Lewenborg voor 'De Wijk de Wereld'. Nadat ze me in de cafetaria van het winkelcentrum vroeg wat onze geboortewijk voor mij had betekend, haalde ik een doosje tevoorschijn met daarin - naast onverstuurde pathetische liefdesbrieven aan mijn buurmeisje - mijn allereerste voetbalshirtje van FC Lewenborg, het embleem nog door m'n moeder erop genaaid. En één bewaard clubblaadje uit maart 1999. In tegenstelling tot Tamar vormt FC Lewenborg voor mij een groot onderdeel van die tijd. Maar ook zij kende Erwin Walma, die op 14-jarige leeftijd door een verkeersongeval om het leven kwam.
Het clubblaadje staat in het teken van wat veel Lewenborgers uit die tijd is bijgebleven. 'Als op 16 maart om 17.15 uur de telefoon rinkelt, is dat niet anders dan andere dagen,' schrijft de voorzitter in het voorwoord. 'Echter deze keer is het bericht vreselijk. Dit kan niet, dit mag niet, dit hoort niet zo. Met ontsteltenis moest ik kennisnemen van het bericht dat ons jeugdlid Erwin Walma door een tragisch ongeluk op 14-jarige leeftijd was overleden. Op dat moment wil je maar één ding en dat is naar de kantine.'
Grammo Shop
Eerst even de luchtigere kant van het bijna vijfentwintig jaar oude clubblaadje. Het staat vol met nostalgische zwartwit-advertenties. Wie herinnert zich nog de Grammo Shop in het winkelcentrum? 'Het muzikale adres voor iedereen.' Daar kocht ik in 1999 de hitsingle Changes van 2Pac. Of wat de dacht je van Josje, beenmode en lingerie, tegenover de sleutelmaker en het postkantoor.
Ook de aankondiging van de klaverjasavond ontbreekt niet, 6 gulden inleg. En niet te vergeten woonwinkel Home, net buiten de wijk langs de Rijksweg, 'voor uw komplete interieur, 200 meter vanaf de Nieuwe Weme en Gronam.'
De Catamaran
En dan al die namen. Ik zie dat Jorin, Jorrit en Mischa het verslagje van de wedstrijd van C2 hebben geschreven (1-2 winst uit bij Groninger Boys). Mischa is ook zo iemand die in die tijd bij Lewenborg hoorde. Hij was als trainer in de dop al vroeg fanatiek met pionnen en trainingsvormen in de weer.
Hij zat op basisschool de Catamaran, waar ik via mijn buurmeisje Evelien en FC Lewenborg veel jongens kende. Met schoolvoetbal hadden wij met 't Kompas geen schijn van kans tegen het team van de Catamaran, met naast Mischa onder meer Mark van Kammen, de gebroeders Heckman, Michael Erends, Gijs Flinterman en Glenn Schonewille. En dan gaat het snel met de herinneringen.
Tijdrekken
Glenn deed een succesvolle lobby bij onze middelbare school Belcampo om bij elkaar in de brugklas te komen. En ik weet nog precies wat wij deden op dinsdag 16 maart 1999. Net als elke week dat seizoen trainden we samen bij de voetbalschool van FC Groningen. Na afloop werden we opgehaald door zijn vader en reden dan vanaf Corpus den Hoorn terug via de muziekschool aan de Sint Jansstraat in de stad om zijn broertje op te pikken.
Die avond staat in mijn geheugen gegrifd. Ik kan me op een of andere manier zelfs nog herinneren hoe onze trainer Peter Jeltema - die toen ook in Lewenborg woonde - die avond het spel stillegde omdat Stef Nijland bij een voorsprong tijdens het partijtje ging tijdrekken. 'Kijk, dat is nou slimmigheid', zei de trainer tot mijn verbazing. En hij zei tegen Glenn en mij dat hij het gerucht rondom het ongeval ook had gehoord. Het was gissen, Whatsapp moest nog worden uitgevonden.
Ik weet nog precies wat Glenn en ik deden op dinsdag 16 maart 1999
In die tijd had FC Lewenborg al een fanatiek meisjesteam, alleen dat beeld heb ik minder scherp. In mijn herinnering werd dat hele team gevormd door een drietal: Tess (de dochter van Peter Jeltema), Kyra (een klasgenoot van mijn zus) en Amanda, de talentvolle dochter van FC Groningenspeler Warry van Wattum - die we als plakplaatje in ons Panini-album hadden. Als Amanda meetrainde met de jongens, dan hoopte je dat je bij haar in het team zat.
Hé, aanvoerder, méér coachen
Veel momenten schieten me weer te binnen. Het hele clubgebouw is in die jaren een keer afgefikt; ik werd ondersteboven gereden op die gekke fietsrotonde voor de hoofdingang; met Marten Arnold zat ik op de peuterschool in Lewenborg en later werden we kampioen in de E'tjes - en dus vrienden; ik hoor de klanken van de noppen die achter het hoofdveld het fietspad op de bult van de Stadsweg oversteken naar de overige velden.
En hoe op die plek tijdens de rust van een wedstrijd in de voorbereiding met A1, plotseling mijn nieuwe teamgenoot Mark Kroese op felblauwe voetbalschoenen naast me kwam lopen: 'Hé, aanvoerder, méér coachen,' zei hij tegen me, terwijl ik de eerste helft de longen uit mijn lijf had geschreeuwd. Ook dat bleek een prima basis voor een vriendschap. Mark speelde overigens eerder ook al eens voor FC Lewenborg en werd toen als zeshonderdste lid onthaald met een gratis tenue en een drankje. Het kwam zelfs op de kabelkrant.
Draaibar
In de latere jeugdelftallen was het vast gebruik om de zaterdagnachten door te brengen in de onvolprezen bovenste draaibar van de Drie Gezusters. Maar ook de vrijdagmiddagen waren geliefd, dan was de grote draaibar beneden de plek waar je moest zijn. En precies daar stond onze trainer Kris Tuinier achter de bar. We betaalden ons bier met een briefje van tien en kregen hetzelfde bedrag in munten in onze handen teruggedrukt. Zolang we zaterdag maar presteerden was het allemaal prima.
Vaak deed ik met Gijs Flinterman op zondag ook nog mee met het eerste elftal, dat in die tijd elk seizoen streed tegen degradatie. Dan werd ik op mijn jonge tenen gestampt door mannen uit Garmerwolde en omstreken of omver geduwd door de kolossen van FC Macedonia, die tijdrekken ook niet zo konden waarderen. Dan kwam het weer goed uit dat Kris Tuinier als speler op het veld stond en tussenbeide kon komen.
Jack Russel
Ik denk terug aan hoe onze jonge A1-trainer Jan Akkermans de nieuwe auto van zijn vader mee mocht en bij vertrek van de parkeerplaats bij het Alfa-college er een deuk in reed; hoe Spike, het befaamde Jack Russeltje van Michael Erends, tijdens een wedstrijd het hoofdveld oprende en de scheidsrechter de wedstrijd stillegde en 'aanvoerder, aanvoerder!' riep, alsof het mijn verantwoordelijkheid was.
Aan die keer dat Gijs Flinterman geblesseerd in een rolstoel zat en ik door de telefoon aan zijn moeder vroeg hoe lang het 'relativeren' zou duren; dat ik een bepaalde klik voelde met Jeremy Latupeirissa, niet wetende dat de namen van onze families al eeuwenlang aan elkaar verbonden waren; dat ik op zaterdag vanwege de wedstrijd nooit Telekids met Carlo en Irene kon uitkijken en tot mijn spijt altijd de Movierace miste. En dat mijn buurmeisje eindelijk een keer kwam kijken, bij zo'n perfecte zomeravondse bekerwedstrijd, dat het gras nog glimt, en ik een penalty miste tegen Benjamin van Aurich van CVVB.
Is het waar?
Nadat ik door Glenn's vader met de auto was afgezet, liep ik die dinsdagavond in het donker naar onze voordeur in Waterland. Natte haren, tas over de schouder, mijn vader in de deuropening. 'Is het waar?' vroeg ik. Ja, het was waar. Op de fiets, een ongeluk met een vrachtwagen.
Zo goed kende ik Erwin niet, hij was twee jaar ouder. Maar we mochten elkaar. Regelmatig trainde en speelde ik als D'er mee met C1, we hadden een onderling grapje waarvan ik nu niet meer snap wat we daar zo leuk aan vonden, en de week ervoor - hij had die zaterdag twee keer gescoord - hielp hij me in de kantine nog een rijksdaalder uit de prullenbak te halen, die ik er per ongeluk in had laten vallen. 'Hij was slim, intelligent en had een zonnig en sociaal karakter,' staat in het clubblad.
Die nacht droomde ik van vrachtwagens, fietsen en ambulances en durfde ik niet te bewegen in mijn hoogslaper
Parel van de wijk
FC Lewenborg was er gewoon. Het hoorde er bij. Wat voor club het was, was voor rol het had in de wijk, ik dacht daar nooit over na. Laat staan of er ook een clublied was. Maar jawel, dat was er. Het bleek geschreven door Peter van der Mark, die ik mij herinner als hoofdtrainer met wie we tegen degradatie vochten én Rienko Wijkstra, de leraar Nederlands van Glenn en mij op Belcampo.
Hij gaf me mijn eerste 10 ooit, voor mijn zelfbedachte interview met Leo Beenhakker in Voetbal International, met onder meer de verzonnen quote: 'Ik heb Bert Konterman international gemaakt'. Aan goede zinnen ook geen gebrek in het clublied: 'Wat is de parel van de wijk? Met veel oranje, dat zie je gelijk. Je kunt je niet vergissen: FC Lewenborg!'
Vrachtwagens en ambulances
Die nacht in maart 1999 droomde ik van vrachtwagens, fietsen en ambulances en durfde ik niet te bewegen in mijn hoogslaper. Later dacht ik bij het nummer 'Leeg' van Bram Vermeulen altijd aan deze periode.
Het was een rare week voor alle elftallen. Jorrit, Jorin en Mischa schreven in hun verslag dat ze de wedstrijd speelden voor Erwin. 'We kwamen met rouwbanden hand in hand het veld op. De eerste helft waren we bedroefd en speelden we vooral tegen onszelf. Toen kwam het mooiste moment van de wedstrijd, Kees scoorde met een mooi schot de winnende goal voor ons en voor Erwin.'
Ook met D1 speelden we een wedstrijd om snel te vergeten, 4-3 verlies, uit bij Actief. 'We hebben verloren, de volgende keer beter', schreef de leider. 'Heel D1, spelers, begeleiding en de ouders wensen de familie van Erwin in de komende tijd veel sterkte bij dit verlies.' De leider zal de vader van Mart Bosgraaf of Nick Beukema zijn geweest.
Hoe is het met Mos?
Gelukkig blijven de mooie herinneringen ook: de voor velen bekende Pino Camera, de enige bij wie ik woedend bij de training ben weggelopen (als F-je, dus het viel in werkelijkheid vast mee); mijn teamgenoot en schoolvriend Maarten de Raad die eens per maand te laat op de training kwam, omdat hij zich bij het Alfa-college liet knippen door studentes van de kappersopleiding; de zaterdagmiddagen waarop ik na thuiskomst van de wedstrijd met mijn moeder mee ging naar het winkelcentrum om bij de Edah shoarma en cola te halen - in de hoop ook een pakje voetbalplaatjes bij Rokertje te mogen kopen.
Dan schiet plotseling Mos me te binnen. Hoe is het met Robert Mos? Een geliefde dorpsgek, altijd aanwezig op de club, die graag strooide met gele en rode kaarten bij de jongste jeugdspelers. En als bij een uitwedstrijd alle plekken in de auto's al bezet waren, reed hij vanaf de parkeerplaats van de Kluiverboom op zijn brommer naar Hoogezand om daar te vlaggen.
That's just the way it is
In de week dat Erwin overleed deed ik na de training de kantinedeur open en hoorde vanachter de geïmproviseerde schotten trainer Peter van der Woude zijn ongeloof uiten in het groepsgesprek met heel C1 - ik vermoed met iemand van slachtofferhulp. Het was raar om er niet bij te zitten, maar ik snapte het ook wel weer - ik deed geregeld met ze mee, maar zat officieel in D1. Thuis was het ook raar, want mijn zus Tamar had met haar vriendengroepje van de 'hangjongeren' van Patrijspoort ook gesprekken gehad - daar stond Erwin ook wel eens bij. Omdat ik nergens naar durfde te vragen was ik niet op de uitvaart.
Terwijl het groepsgesprek gaande was, hoorde ik in de kantine op gedempte toon de stem van Bruce Hornsby uit de speakers in het systeemplafond. 'That's just the way it is, and some things'll never change', klonk het refrein. Da's gek, dacht ik. Die covert gewoon 2Pac.
Da's gek, dacht ik. Die covert gewoon 2Pac
Foekel
Terug naar het clubblaadje: 'Het is des te onwezenlijker dat juist iemand als Erwin er dan ineens niet meer is. Met zijn pretogen en glimlach, vriendelijk en aardig. Onwezenlijk, onbegrijpelijk en oneerlijk. Zijn vrienden kunnen hem nu niet meer aanraken, niet meer met hem lachen, niet meer met hem trainen en voetballen.'
Verderop stuit ik op een advertentie van een ander icoon van het winkelcentrum van toen: de Crem. 'Kado's, huishoudelijke artikelen en een kleine afdeling speelgoed.' Daar kocht ik nieuwe knikkers als ik op het pleintje van Dukdalf weer eens van Albert Oosterhof had verloren door te spelen met foekel. Ook Albert zat op FC Lewenborg.
Alles bestaat er nog steeds
Tot slot staat op de achterpagina van het clubblaadje de enige kleurenadvertentie, uiteraard van Sportmaat aan het Gedempte Zuiderdiep: '10% korting op de voetbalcollectie voor Lewenborgleden!'
Na de D'ers zou ik naar FC Groningen gaan. In de laatste maanden voor mijn tijdelijke vertrek sloot ik aan bij C1 van FC Lewenborg. Ik vond dat heel normaal en zocht daar verder niks achter. Totdat iemand in de kantine tegen me zei: 'Het is zeker best gek dat jij de plek van Erwin inneemt?'
In de clip van het wijklied over Lewenborg staat Tamar op ons pleintje van Dukdalf. Het brengt me terug naar onze gedeelde jeugd in de wijk en naar mijn eigen herinneringen van FC Lewenborg. Dat uit veel meer bestond dan wat velden, goals en ballen. Toen ik het oude clubblaadje vond en weer even terugging naar de wijk zag ik, net als zij, dat alles er nog steeds bestaat.